Η χονδροπάθεια της επιγονατίδας είναι πάθηση του γόνατος και είναι γνωστή και με πολλά άλλα ονόματα στη διεθνή βιβλιογραφία, όπως γόνατο δρομέα, σύνδρομο επιγονατιδομηριαίας ή πρόσθιο άλγος γόνατος.

Επιγονατίδα είναι το οστό που βρίσκεται στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος. Επιγονατιδομηριαία είναι η περιοχή-άρθρωση που ορίζεται από τους μηριαίους κονδύλους (κάτω άκρο του μηριαίου οστού) και την αρθρική επιφάνεια της επιγονατίδας. Κατά την κάμψη-έκταση του γόνατος η επιγονατίδα γλιστρά μπροστά από τους κονδύλους (σε μια κοίλη επιφάνεια, την τροχιλία) και λειτουργεί ως μοχλός του εκτατικού μηχανισμού, καθώς είναι συνέχεια του τετρακεφάλου.

Η μηχανική υπερφόρτιση της επιγονατιδομηριαίας άρθρωσης είναι ο μηχανισμός που ενοχοποιείται. Η αιτιολογία της πάθησης είναι πολυπαραγοντική. Τα σημαντικότερα αίτια είναι η κακή ευθυγράμμιση του εκτατικού μηχανισμού του γόνατος, η διαταραγμένη τροχιά κίνησης της επιγονατίδας, η ανεπαρκής μυική ισχύς του τετρακεφάλου και οι χόνδρινες αλλοιώσεις των αρθρικών επιφανειών της επιγονατίδας ή της μηριαίας τροχιλίας. Οι τελευταίες δύνανται να αποτελούν τόσο την αιτία (μετά από τραυματισμό), όσο και το αποτέλεσμα της πάθησης.

Η χονδροπάθεια παρατηρείται κυρίως σε εφήβους και νέους ενήλικες και μάλιστα συχνότερα σε γυναίκες. Προσβάλλει αθλητές ή χομπίστες που ασχολούνται με τρέξιμο, ποδόσφαιρο, καλαθοσφαίριση, ποδηλασία ή σκι, αλλά και άτομα που εργάζονται σε γονατιστή θέση.

Η πάθηση χαρακτηρίζεται κυρίως από ενόχληση ή πόνο στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος. Ο πόνος μπορεί να εκλύεται κατά την άνοδο ή κάθοδο σκάλας, κατά τη διάρκεια άσκησης ή μετά από καθιστική στάση με τα γόνατα λυγισμένα για αρκετό χρονικό διάστημα (πχ. μετά από ταξίδι ή στο θέατρο). Επίσης μπορεί να υπάρχει συλλογή υγρού στην άρθρωση (πρησμένο γόνατο) ή να παράγεται ήχος κατά την κίνηση του γόνατος.

Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εξέταση. Ο απεικονιστικός έλεγχος με απλές ακτινογραφίες, μαγνητική ή αξονική τομογραφία επιβεβαιώνουν τη διάγνωση, επιδεικνύοντας αιτιολογικούς παράγοντες της πάθησης και αποκλείοντας την ύπαρξη άλλων αιτιών πόνου.

Η θεραπεία της χονδροπάθειας της επιγονατίδας είναι κατεξοχήν συντηρητική. Σε έξαρση χρειάζεται ανάπαυση, αποχή από δραστηριότητες, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και φυσικοθεραπεία. Η πρόληψη από επεισόδια υποτροπής επιτυγχάνεται με ασκήσεις διάτασης και την ενδυνάμωση του εκτατικού μηχανισμού. Διάφοροι μαλακοί κηδεμόνες γόνατος διαθέσιμοι στην αγορά μπορούν να προσφέρουν ανώδυνη ενασχόληση με αθλήματα. Σημαντικός είναι και ο έλεγχος της βαδίσεως και του ποδιού, καθώς σε παθολογικές περιπτώσεις η εφαρμογή σωστού υποδήματος ή πάτου φέρνει αποτέλεσμα.

Η χειρουργική θεραπεία εφαρμόζεται σε περιπτώσεις όπου απέτυχε η συντηρητική αγωγή και συνίσταται σε αρθροσκοπικό καθαρισμό φθαρμένων αρθρικών επιφανειών, τεχνική μικροκαταγμάτων (δημιουργία νέου χόνδρου υποδεέστερης ποιότητας) επί ύπαρξης εστιακών αλλοιώσεων χόνδρου ή αφαίρεσης ξένου σώματος (κομμάτι χόνδρου που αποσπάστηκε από την αρθρική επιφάνεια). Πιο επιθετική προσέγγιση δύναται να εφαρμοστεί σε περιπτώσεις κακού άξονα του εκτατικού μηχανισμού ή αστάθειας της επιγονατίδας.