Πρόκειται για πάθηση της βάσης του αντίχειρα και πιο ειδικά της άρθρωσης του πρώτου μετακαρπίου με ένα οστάριο του καρπού, το μέιζων πολύγωνο. H πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας στην περιοχή αυτή είναι η οστεοαρθρίτιδα, αν και είναι δυνατό να συναντήσουμε μετατραυματική ή ρευματοειδή αρθρίτιδα.

Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια εκφυλιστική πάθηση του αρθρικού χόνδρου. Ο τελευταίος καλύπτει τις επιφάνειες των οστών που κινούνται μεταξύ τους στις αρθρώσεις, ώστε να μην τρίβονται. Σε περιπτώσεις αρθρίτιδας χαρακτηρίζεται από φθορά. Ο αντίχειρας ίσως λόγω της μεγάλης ελευθερίας κίνησης που διαθέτει είναι μία από τις περιοχές του σώματος που προσβάλονται συχνά.

Η αρθρίτιδα της βασικής αρθρώσεως είναι η δεύτερη πιο συχνή στο χέρι και συναντάται πιο συχνά σε γυναίκες άνω των σαράντα ετών.

Παρουσιάζεται αρχικά με ευαισθησία στη βάση του αντίχειρα. Ακολουθεί εντονότερος πόνος και πρήξιμο, μειωμένη δύναμη σύλληψης (δεν είναι σπάνια η αναφορά πτώσης αντικειμένων από το χέρι των ασθενών) και περιορισμός στην κίνηση του δακτύλου. Σε παραμελημένες περιπτώσεις ο αντίχειρας παραμορφώνεται. Σε ποσοστό μέχρι και 50% συνοδεύεται από σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.

Η θεραπεία ξεκινά σε πρώιμα στάδια με αντιφλεγμονώδη φάρμακα, παγοθεραπεία και ακινητοποίηση του αντίχειρα. Οι εγχύσεις κορτικοστεροειδών στην άρθρωση προσφέρουν άμεση συνήθως ανακούφιση συμπτωμάτων για διάφορο χρονικό διάστημα, αλλά δε συνιστάται η πολλαπλή επανάληψή τους, καθώς δεν αναστέλλουν την εξέλιξη της πάθησης.

Επί αποτυχίας της συντηρητικής θεραπείας τη λύση δίνει η χειρουργική. Οι επικρατέστερες τεχνικές είναι:

α. Αφαίρεση του μείζονος πολυγώνου και συνδεσμοπλαστική για τη σταθεροποίηση του πρώτου μετακαρπίου με τη χρήση τμήματος του τένοντα του κερκιδικού καμπτήρα του καρπού – σε συνδυασμό με τοποθέτησή του στον κενό χώρο που δημιουργήθηκε.

Η επέμβαση γίνεται με περιοχική αναισθησία (αφορά δηλαδή μόνο στο άνω άκρο και δεν υπάρχει ανάγκη για γενική αναισθησία). Ακολούθως το χέρι τοποθετείται σε νάρθηκα για 3 εβδομάδες. Τα ράμματα στο δέρμα αφαιρούνται στις 2 εβδομάδες.

β. Αρθρόδεση της πάσχουσας αρθρώσεως. Το μείζων πολύγωνο διατηρείται και ενώνεται με το πρώτο μετακάρπιο. Σ΄ αυτή την περίπτωση θυσιάζεται η μεγάλη ελευθερία κίνησης του αντίχειρα.

Η μέθοδος αυτή επιλέγεται σε νέους ανθρώπους, ιδίως τους χειρωνάκτες.